Parashoot
Een educatief en avontuurlijk project over de Tweede Wereldoorlog voor kinderen van groep 7 van het basisonderwijs.
Verhalen ontrafeld
“Ik was een kind nog. Hoe kon ik weten wat goed was en wat fout? Wat wist ik van leven en dood? Van oorlog en vrede? Niets. Het waren mijn kinderogen die iets zagen glinsteren.”
(gekraakte code)
een actief en avontuurlijk speurspel
In de Tweede Wereldoorlog verongelukten binnen de grenzen van de toenmalige gemeentes Gendringen en Wisch negen geallieerde vliegtuigen. Met Parashoot worden de kinderen meegenomen in een eigentijds mysterie. Ze gaan op onderzoek uit
en ontdekken zelf op avontuurlijke wijze (door actief speurwerk langs onbegaande paden) wat er zich destijds werkelijk heeft afgespeeld. Eenvoudig is het niet…
Bij elke route is een fragment te zien uit de film ‘Oorlog boven Gendringen’, gemaakt door Paul Jansen en Vincent Weyermars.
route 1
Een duif met een missie
Breedenbroek – Den Dam

Het is 6 augustus 1941. Gerard Lubbers (7) en zijn grote broer Theo (10) schrikken wakker wanneer een Engelse bommenwerper rakelings over het dak van hun huis scheert. Met een enorme klap boort het vliegtuig zich in het huis en de meubelwerkplaats van de familie Lammers recht tegenover hen.
Een paar dagen later vinden de broers een verkoolde duif, vlakbij de plek waar het vliegtuig neerstortte. Wat heeft die duif met het vliegtuig te maken?
Nu, 75 jaar na die vreselijke nacht is de dochter van Gerard, Geertje Lubbers, net 61 jaar geworden. Nog steeds speelt de gebeurtenis van toen een belangrijke rol in haar leven. Met spijt denkt ze aan de dag dat ze een kostbaar kleinood kwijtraakte dat haar vader en haar oom na de crash vonden. Ze kan zich niet voorstellen dat ze dat voorwerp door stom toeval en de hulp van groep 7 weer terug zal vinden.
route 2
Een zware last
Etten – Rafelder

Een vliegtuig stort brandend neer in de weilanden bij Rafelder. De 8-jarige Martha Wensink hoort het ’s nachts in haar bedje en kan er niet van slapen. Al vroeg staat ze ’s morgens op en loopt naar het weiland waar het vliegtuig ligt. Klein als ze is -en slaperig als de Duitse wachtposten in de vroege ochtend zijn- valt het kind niet op.
Daar in het weiland doet Martha iets waar ze zich later heel schuldig over voelt. Haar hele verdere leven draagt ze dat als een last met zich mee. Als ze -een leven later- op haar sterfbed aan haar dochter Saar bekent een groot geheim te hebben, kan ze nog steeds niet zeggen wat dat is. Daarmee begint voor Saar een zoektocht die ze uiteindelijk niet kan volbrengen. Daarvoor zullen de kinderen van groep 7 haar te hulp moeten schieten. Ook al heeft ze om die hulp niet gevraagd.
route 3
Het geheim van opa Wim
Breedenbroek – de Heurne

Annie van Doesburg (63) is haar hele leven al geïnteresseerd in bijzondere gebeurtenissen in haar woonplaats gedurende de oorlog. Ze heeft daarover al veel informatie verzameld en je kunt zeggen dat ze onderhand een deskundige is.
Dan vindt ze op een dag een vreemd briefje met daarop de initialen W.L. Ze kan niet thuisbrengen bij wie die initialen horen en welke betekenis het briefje heeft.
Op een dag krijgt Annie een telefoontje van het Nationaal Onderduikmuseum in Aalten. De directrice vraagt Annie of ze iets weet over haar opa Wim. Zou het kunnen dat hij in de oorlog bij het verzet heeft gezeten. Haar opa? Annie is verbaasd. Daar weet ze niets van en eerlijk gezegd, ze kan het zich ook niet voorstellen van die saaie man. Ze begint een intensieve speurtocht die uiteindelijk zal leiden naar een begraven schat en een heel nieuwe kijk op haar opa. Maar voor het zover is moeten er nog heel wat codes gekraakt worden…
route 4
Bericht uit het verleden
Megchelen dorp

Je kunt van Willem Seinen zeggen wat je wilt. Maar niet dat het een watje was. Of nog is. Want hij leeft nog. Met zijn 89 jaar heeft hij een heel leven achter de rug. Alleen jammer dat hij zich de laatste jaren steeds minder herinneren kan van dat leven. Van zijn daden in de oorlog, want een groot talent was hij. En speciaal één gebeurtenis zit hem dwars, maar die zit verstopt in de steeds slechter toegankelijke gebieden van zijn geheugen.
Zijn dochter Mare weet er niet zo goed raad mee. Ze heeft de oorlog niet meegemaakt en kan haar vader in zijn verwarde zoektocht niet bijstaan. Als Willem verhuist naar een zorgcentrum begint Mare zijn huisje op te ruimen. Een groot pakket met de spullen die ze niet begrijpt, maar die zeker uit de oorlog stammen stuurt ze op naar een school. Misschien dat zij er iets aan hebben om te gebruiken bij een project over de oorlog.
Mare kon niet weten hoezeer ze zichzelf en haar vader hielp met dit poststuk. Als de kinderen van groep 7 tenminste doorhebben wat ze in handen hebben.
route 5
Verzet tegen verzet
Netterden

Dit is een verhaal over verzet. En over hoe een mens daar tegen zijn wil in terecht kan komen. Want hij is onder alle omstandigheden tegen geweld.
Alle mensen zijn gelijk. Dat vind Clemens Raadgever ten diepste.
Geen mensenleven is minder waard dan een ander mensenleven. En dat draagt Clemens uit. Zijn hele leven lang al. Mensen vinden hem wijs en komen bij hem om raad als ze ruzie hebben met elkaar. Want hij kan luisteren en onderscheiden wat rechtvaardig is en niet. Hij onderscheidt wat emotie is en wat waarheid. Hij weet dat die niet altijd samengaan. Zo is hij geboren: dicht bij de waarheid die natuur heet. Opgegroeid in zoveel ruimte dat geen mens er te veel is. In een stilte die zo groot is dat je de cadans van een kloppend hart kunt horen. En dat alles was Clemens’ waarheid. Tot het oorlog werd.
Een avontuur dat de kinderen van groep 7 kennis laat maken met een groot dilemma.
route 6
Een mooi Tandem
Westendorp

In de nacht van 12 juni 1943 crasht bij Westendorp een geallieerde bommenwerper. Kort na de crash ontploffen twee bommen die nog in het wrak liggen waardoor het vliegtuig volledig vernietigd wordt.
Heel Westendorp spreekt erover hoe de lucht midden in de nacht oranje kleurde. Maar hoewel velen de geluiden van het luchtgevecht hadden gehoord, waren er geen ooggetuigen geweest.
Helemaal niemand?
Nou… Twee paar jonge ogen hadden met verbijstering gekeken naar het schouwspel dat zich hoog boven in de lucht afspeelde. Die ogen behoorden toe aan Willem Hermans en Frederik van Eeden. Twee jongetjes van een jaar of 10 die meteen weten dat zij nooit aan iemand zullen kunnen vertellen wat zij gezien hebben. Want waar zij zich bevinden, hadden ze niet mogen zijn. En zeker niet midden in de nacht. En zeker niet zij samen.
Dankzij groep 7 komt dit verhaal van een verboden vriendschap dan toch, na bijna 75 jaar eindelijk naar boven.
route 7
Het horloge van de piloot
Silvolde

Het is 1943.
Noortje Tiemessen is 16 jaar als ze getuige is van een vreselijke vliegtuigcrash tussen Ulft en Silvolde.
Ze herinnert zich nog precies het schreeuwen van bemanningsleden die niet meer uit de brandende bommenwerper konden komen.
De beelden van haar vader Bernard die meehielp om de piloot uit de bommenwerper te halen en voor de Duitser in het maïsveld te verbergen staan in haar geheugen gegrift.
Ook weet ze nog dat de piloot zijn horloge aan haar vader geeft, bang om het aan de Duitsers te verliezen.
Het is 2021.
Henny van Balveren maakt schoon bij de familie Tiemessen waar oma Noortje ondertussen de 90 al gepasseerd is. Daar vindt Henny onder een losse plank in de keuken bij toeval een briefkaart uit Engeland. Maar wat daarop staat is niet meteen te begrijpen.
Wat Henny wel begrijpt is dat er nog een onafgemaakt stukje oorlog in huize Tiemessen woedt, dat erom roept om netjes afgehecht te worden.
route 8
Brieven met raadsels
Heelweg

De familie Reuling houdt Joodse mensen verborgen voor de Duitse bezetter!
Anneke Reuling, dochter des huizes, (10 jaar) is bevriend geraakt met een van de onderduikerskinderen, de Joodse Levi Weemoed.
Af en toe, als dat veilig genoeg wordt geacht, spelen ze samen op de hooizolder van de boerderij. Achter het hooi is een dubbele ruimte gecreëerd waar tot wel 12 personen verborgen kunnen worden gehouden voor de Duitse bezetter. Zo overleeft de familie Weemoed de oorlog uiteindelijk.
Het afscheid komt voor Anneke onverwacht, te snel en verloopt ook te gehaast. Voor ze het weet is Levi uit haar leven verdwenen. Het enige dat Levi voor haar achterlaat is een kaartje op de hooizolder.
Alleen, het kaartje is geschreven in een code die Anneke niet kan ontcijferen. Tot op de dag van vandaag blijft Levi van deze vreemde brieven uit Israël sturen. Ze worden liefdevol bewaard in een doosje.
Als Meriam, de dochter van Anneke, het doosje met brieven vindt, wordt het tijd om alles te ontcijferen.
route 9
De afwezigheid van vreugde
Megchelen – Landfort

Alwina Kolks is geen held. Ze is ook pas 16. En als een paar weken voor het einde van de oorlog bijkans voor haar ogen een spitfire uit de lucht wordt geschoten maakt ze dat ze naar binnen komt in huize Landfort. Zogenaamd om de verbandtrommel te halen voor de piloot.
Haar baas, dr. Luyken, kijk, dat is wel een held. Vindt Alwina. Ze is op hem gesteld geraakt in de tijd dat ze op het kasteel werkt en ze ziet vol bewondering hoe hij eerste hulp verleent op de piloot.
Als later op de dag dr. Luyken haar de opdracht geeft om een bijzondere tekst op een doek te borduren en dat voor hem te bewaren, is Alwina helemaal gelukkig.
Maar het leven loopt ineens helemaal anders. Alwina moet van haar ouders weg bij het kasteel en trouwen met een boerenzoon. Dat is beter. Maar daar denkt Alwina anders over.
Op de dag dat haar dochter Judith geboren wordt, bezorgt een notaris een leren koffer bij Alwina. Hij komt van huize Landfort en is helemaal gevuld met houten stukjes.
Alwina snapt er niks van en verstopt de koffer op zolder. Wie kan deze puzzelstukjes aan elkaar passen?
Deelnemers over parashoot
Ervaringen van een leerkracht:
Kinderen die in Ulft rond gingen fietsen om locaties te bekijken op zoek naar aanwijzingen. Saamhorigheid, samen willen oplossen. Eindeloos speurwerk door sommige leerlingen. Kennis van een stukje geschiedenis uit de omgeving. Andere verhalen die ook verteld werden binnen de gezinnen over de oorlog. Verhalen die doorgegeven zijn en hopelijk doorgegeven blijven worden.
01-06-24
Wij waren zeer enthousiast… Het was een bijzondere ervaring. Het sprak de kinderen erg aan.
Dank, we hadden dit niet willen missen.
Hulde????
05-04-23
??? ??? ????????!
Na een lange tocht door weilanden, plassen en veel modder, kwamen we aan bij een tuinhuisje. Daar stond een vrouw op ons te wachten die ons een verhaal vertelde over een neergestort vliegtuig in Silvolde uit de Tweede Wereldoorlog. De kinderen moesten vervolgens op zoek naar het horloge van de piloot dat was kwijt geraakt. Na een aantal keer scheppen en graven is het ze gelukt! Vervolgens hebben we nog een filmpje over het neergestorte vliegtuig gekeken, waarna we moe maar voldaan weer terug naar school keerden. Een bijzondere dag waarin we veel geleerd hebben over wat zich hier tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft afgespeeld.
06-04-22
We hebben vandaag de start gehad van het Project Parashoot, de kinderen zijn enthousiast aan het werk geweest. Enkele puzzels zijn nog wel erg moeilijk, maar ze bijten zich er in vast en komen er vast uit! Maandag gaan we weer verder, zodat we dinsdag goed op pad kunnen!
25-03-21
Een duif met een kokertje, kistjes die op slot zaten, stempels, een usb-stick met opdrachten, puzzels en geluidsfragmenten. De groepen 7 hebben hard gewerkt om de puzzels op te lossen. (…) Door dit project ‘Parashoot’ zijn we een hele
ervaring rijker.
16-04-21
Een acteur aan het woord:
Ontvangst met koffie en boterkoek door locatie bewoners. Een groep kinderen die onderweg ineens voor een sloot staan en gelukkig een plank vinden om eroverheen te leggen. Het erf opkomen en een verhaal vertellen dat kant én wal raakt. Mooie
vragen stellen: ‘ wat ga je nu met het kokertje doen’? Of; ‘ hoe vind je het dat je je zoon toen op z’n kop hebt gegeven terwijl hij er niets aan kon doen dat hij het kokertje kwijt is geraakt’? Een nazit in de zon met locatie houders Everdien
en Theo en weer koffie. Ik zeg… doe mij nog meer van zulke ochtenden.
31-05-21
Meld je school nu aan!
Organisatie

Theo Soontiëns
theatermaker | schrijver | regisseur

Pieter van Dijk
theatermaker | schrijver | regisseur

Jolanda Doornenbal
organisatie
© 2020 ????????? | ᴡᴇʙꜱɪᴛᴇ јФↁФ | ꜰᴏᴛᴏ ᴀᴄʜᴛᴇʀɢʀᴏɴᴅ ʜᴇɴᴋ-ᴊᴀɴ ɢᴇᴇʟ